اسپارتینا


(تیرزپاتاید)


معرفی دارو

داروی اسپارتینا® چیست؟

اسپارتینا® نام تجاری داروی تیرزپاتاید است. این دارو به دو شکل عرضه می‌گردد:

  • سرنگ از پیش پرشده در فیزیوجکت (ابزار دارورسان خودکار):

داخل هر فیزیوجکت، یک سرنگ از پیش پرشده قرار دارد که حاوی یکی از دوزهای 5/2، 5، 5/7، 10، 5/12 یا 15 میلی‌گرم دارو در 5/0 میلی‌لیتر محلول است. هر فیزیوجکت برای یک نوبت تزریق طراحی شده است.

  • قلم از پیش پرشده:

قلم‌های از پیش پرشده اسپارتینا® برای رساندن یکی از دوزهای 5/2، 5، 5/7، 10، 5/12 یا 15 میلی‌گرم دارو در 6/0 میلی‌لیتر محلول طراحی شده‌اند. هر قلم از پیش پرشده حاوی 4 دوز دارو است.

داروی اسپارتینا® چگونه عمل می‌کند؟

داروی اسپارتینا برای درمان بزرگ‌سالان مبتلا به دیابت نوع 2 استفاده می‌شود و با کاهش سطح قند خون، تنها در شرایطی که قند خون در سطح بالایی قرار داشته باشد، عمل می‌کند. اسپارتینا® همچنین برای کاهش وزن و کمک به حفظ وزن استفاده می‌شود. اسپارتینا® با تنظیم اشتها و ایجاد حس سیری، باعث می‌شود کمتر احساس گرسنگی کنید و هوس غذایی کمتری داشته باشید. در نتیجه به شما کمک می‌کند که غذای کمتری بخورید و وزن بدن خود را کاهش دهید. علاوه‌بر این اسپارتینا® برای درمان آپنه انسدادی حین خواب متوسط تا شدید در افراد دچار چاقی استفاده می‌شود.

موارد مصرف

داروی اسپارتینا® برای چه مواردی استفاده می‌شود؟

  • اسپارتینا® در درمان دیابت نوع 2 در بزرگ‌سالان به‌تنهایی یا به‌همراه دیگر داروها (خوراکی یا تزریقی) به‌کار می‌رود.
  • اسپارتینا® همچنیـن همـراه با رژیم غذایـی کم‌کالـری و افزایش فعالیت بدنـی، برای کاهش وزن و کمـک بـه کنترل وزن در بزرگ‌سالانی که شرایط زیر را دارند، اسـتفاده می‌شـود:
    • شاخص توده بدنی (BMI) بزرگ‌تر یا مساوی 30 کیلوگرم بر مترمربع (چاقی) یا
    • BMI بزرگ‌تر یا مساوی 27 کیلوگرم بر مترمربع (اضافه‌وزن) و مشکلات سلامتی مرتبـط با وزن (ماننـد پیش‌دیابت، دیابت نوع 2، فشـارخون بالا، سـطوح غیـرطبیعـی چربـی در خـون، سـابقه حملـه قلبی، سـکته مغزی، مشکلات عـروق خونی یا مشکلات تنفسـی در طـول خـواب بـه‌نام «آپنـه انسـدادی حین خـواب»)
  • اسپارتینا® همـراه بـا رژیـم غذاـی کـم‌کالـری و افزایـش فعالیـت بدنـی بـرای درمـان آپنـه انسـدادی حین خواب متوسـط تا شـدید در افـراد دچار چاقی اسـتفاده می‌شـود 

موارد منع مصرف

چه افرادی نباید از اسپارتینا® استفاده کنند؟

از اسپارتینا® استفاده نکنید، اگر:

  • به تیرزپاتاید یا هریک از ترکیبات دیگر این دارو حساسیت دارید.
  • سابقه شخصی یا خانوادگی ابتلا به سرطان مدولاری تیروئید (MTC) دارید.
  • به سندرم نئوپلازی متعدد اندوکرین نوع 2 (MEN 2) مبتلا هستید.

نکات مهم

 چه نکاتی را باید در مورد مصرف اسپارتینا® بدانید؟

پیش از شروع مصرف اسپارتینا®، با پزشک خود یا داروساز مشورت کنید، اگر:

  • دچار مشکلات شدیدی در هضم غذا یا باقی ماندن غذا در معده برای مدت طولانی‌تر از حد طبیعی هستید (ازجمله گاستروپارزی شدید)
  • تابه‌حال دچار پانکراتیت شده‌اید (التهاب لوزالمعده که ممکن است باعث درد شدید و مداوم در شکم و پشت شود)
  • دچار مشکلات چشمی هستید (رتینوپاتی دیابتی یا ادم ماکولا)
  • از یک دارو از دسته سولفونیل‌اوره‌ها (مانند گلی‌بنکلامید یا گلی‌کلازید) یا انسولین برای درمان دیابت خود استفاده می‌کنید؛ زیرا مصرف هم‌زمان این داروها ممکن است باعث افت قند خون شود و پزشک ممکن است دوز این داروها را برای کاهش خطر تغییر دهد.

هنگام شروع درمان با اسپارتینا®، در برخی موارد ممکن است به‌دلیل تهوع، استفراغ و اسهال دچار از دست دادن آب بدن/کم‌آبی شوید که امکان دارد منجر به کاهش عملکرد کلیه شود. بنابراین، نوشیدن مقدار کافی مایعات برای جلوگیری از کم‌آبی بدن بسیار مهم است.

کودکان و نوجوانان:

این دارو هنوز برای استفاده در کودکان و نوجوانان با سن کمتر از 18 سال تایید نشده است و مصرف آن در این گروه سنی توصیه نمی‌شود.

بارداری و شیردهی:

مصرف داروی اسپارتینا® در دوران بارداری توصیه نمی‌شود؛ زیرا اثرات این دارو روی جنین ناشناخته است. درصورت بارداری یا تصمیم برای بارداری با پزشک معالج مشورت کنید. توصیه می‌شود حین استفاده از این دارو از روش‌های جلوگیری از بارداری استفاده کنید. اگر داروهای ضدبارداری خوراکی مصرف می‌کنید، توصیه می‌شود به‌مدت 4 هفته پس از شروع درمان با داروی اسپارتینا® و 4 هفته بعد از هر بار افزایش دوز دارو، در کنار روش‌های خوراکی جلوگیری از بارداری، از یک روش محافظتی مانند کاندوم نیز استفاده کنید، یا استفاده از یک روش ضدبارداری غیرخوراکی را جایگزین نمایید.

ترشح تیرزپاتاید در شیر مادر نامشخص است. اگر درحال شیردهی هستید یا قصد شیردهی دارید، قبل از استفاده از این دارو با پزشک خود صحبت کنید. تصمیمگیری در مورد شیردهی حین درمان باید همراه با در نظر گرفتن خطر مواجهه نوزاد (با دارو)، مزایای دریافت شیر مادر برای نوزاد و مزایای درمان برای مادر باشد.

رانندگی و استفاده از ماشین‌آلات:

بعید است که داروی اسپارتینا® بر توانایی رانندگی و کار با ماشین‌آلات تأثیر بگذارد. بااین‌حال، اگر اسپارتینا® را همراه با یک دارو از دسته سولفونیل‌اوره یا انسولین استفاده کنید، امکان دارد افت قند خون رخ دهد که ممکن است توانایی شما را برای تمرکز کاهش دهد. درصورت مشاهده علائم افت قند خون، مانند سردرد، خواب‌آلودگی، ضعف، سرگیجه، احساس گرسنگی، گیجی، تحریک‌پذیری، ضربان سریع قلب و تعریق، از رانندگی یا کار با ماشین‌آلات خودداری کنید.

اگر اسپارتینا® را بیش از مقدار توصیه‌شده مصرف کردید:

اگر بیشتر از مقدار لازم اسپارتینا® مصرف کردید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید. مصرف بیش از حد این دارو ممکن است باعث افت قند خون شود و منجر به ایجاد تهوع و استفراغ گردد.

اگر فراموش کردید از اسپارتینا® استفاده کنید:

درصورت فراموش کردن یک نوبت تزریق سپارتینا® به توصیه‌های زیر توجه کنید:

  • اگر 4 روز یا کمتر از زمانی که باید اسپارتینا® را تزریق می‌کردید گذشته است، به محض یادآوری، دارو را تزریق کنید. سپس دوز بعدی را طبق معمول در روز برنامه‌ریزی‌شده تزریق کنید.
  • اگر بیشتر از 4 روز از زمانی که باید اسپارتینا® را تزریق می‌کردید گذشته است، دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید. سپس دوز بعدی را طبق معمول در روز برنامه‌ریزی‌شده تزریق کنید.

برای جبران دوز فراموش‌شده از دوز دو برابر استفاده نکنید.

کمترین فاصله زمانی بین دو دوز باید حداقل 3 روز باشد.

اگر مصرف اسپارتینا® را متوقف کنید:

مصرف اسپارتینا® را بدون مشورت با پزشک خود قطع نکنید. اگر مصرف این دارو را قطع کنید و به دیابت نوع 2 مبتلا باشید، ممکن است سطح قند خون شما افزایش یابد.

چه داروهایی می‌توانند با اسپارتینا® تداخل داشته باشند:

اگر از داروهای دیگری استفاده می‌کنید، اخیراً استفاده کرده‌اید یا ممکن است استفاده کنید، به پزشک خود، داروساز یا پرستار اطلاع دهید.

 

نحوه مصرف اسپارتینا® چگونه است؟

همیشه این دارو را دقیقاً همان‌طور که پزشک یا داروساز به شما گفته است، مصرف کنید. اگر از نحوه مصرف این دارو مطمئن نیستید، با پزشک خود یا داروساز مشورت کنید.

داروی اسپارتینا® باید یک بار در هفته، در روز ثابت و به‌صورت زیرجلدی در شکم (با فاصله 5 سانتی‌متری از ناف)، سطح رویی ران (از 5 سانتی‌متر پایین‌تر از کشاله ران تا 5 سانتی‌متر بالاتر از زانو) و بازو (یک‌سوم میانی بخش پشتی و خارجی بازو) تزریق ‌شود.

می‌توانید هر هفته تزریق را در ناحیه یکسانی از بدن انجام دهید. اما مطمئن شوید که محل تزریق متفاوتی را در آن ناحیه انتخاب می‌کنید. اگر انسولین نیز تزریق می‌کنید، محل تزریق دیگری را برای انسولین انتخاب کنید.

 

عوارض

داروی اسپارتینا® چه عوارضی دارد؟

مانند همه داروها، این دارو نیز ممکن است سبب بروز عوارض جانبی شود. اگرچه همه بیماران دچار عوارض جانبی نمی‌شوند.

عوارض جانبی بسیار شایع (ممکن است بیش از 1 نفر از هر 10 نفر را تحت تأثیر قرار دهد):

  • عوارض گوارشی: تهوع، اسهال، استفراغ و یبوست. این عوارض عمدتاً هنگام شروع دارو و هنگام افزایش دوز بروز می‌کنند، ولی در بیشتر بیماران به‌مرور زمان کاهش می‌یابند. راهکارهایی مانند افزایش دوز تدریجی، نوشیدن آب کافی، کاهش حجم غذا، مصرف غذاهای زودهضم به‌جای غذاهای چرب و پرادویه و کاهش مصرف الکل به پیشگیری و مدیریت عوارض گوارشی احتمالی دارو کمک می‌کند.
  • افت قند خون: این عارضه ممکن است درصورت مصرف هم‌زمان اسپارتینا® با یک دارو از دسته سولفونیل‌اوره‌ها یا انواع انسولین برای درمان دیابت نوع 2 رخ دهد. علائم افت قند خون ممکن است شامل سردرد، خواب‌آلودگی، ضعف، سرگیجه، احساس گرسنگی، گیجی، تحریک‌پذیری، ضربان قلب سریع و تعریق باشد.

شرایط نگهداری

نحوه نگهداری اسپارتینا® چگونه است؟

  • اسپارتینا® باید در یخچال (دمای 2 تا 8 درجه سانتی‌گراد) نگهداری و از یخ‌زدگی محافظت شود. اگر محتویات قلم/فیزیوجکت منجمد شده است، از دارو استفاده نکنید.
  • از قرار دادن قلم/فیزیوجکت در معرض نور مستقیم خورشید خودداری شود.
  • اگر قلم/فیزیوجکت آسیب دیده یا دارو کدر شده، تغییر رنگ داده یا حاوی ذرات است، از آن استفاده نکنید.
  • از مصرف داروی اسپارتینا® تاریخ گذشته خودداری کنید. (تاریخ انقضا روی برچسب قلم/فیزیوجکت™ و جعبه پس از EXP ذکر شده است.)
  • دارو را دور از دید و دسترس کودکان نگهداری کنید.

سوالات متداول